Κάπου στα μέσα του Γενάρη του 2012 υπήρξε η ιδέα να ξεκινήσει το εργαστήρι “Στους δρόμους της παράδοσης”. Ένας υποθετικός διάλογος θα μας βοηθήσει να καταλάβουμε τον τρόπο λειτουργίας του εργαστηρίου:
– Να ξεκινήσουμε εργαστήριο αυτομόρφωσης παραδοσιακών χορών στο Ταξίδι Χωρίς Χάρτη…
– Και πώς θα γίνει αυτό;
– Κοίτα, συμμετέχει στο Ταξίδι Χωρίς Χάρτη μια κοπέλα που είναι έμπειρη στο χορό, η οποία μπορεί να μας βοηθήσει στην αρχή. Θα βγάλουμε ανακοίνωση στη γειτονιά ότι θα ξεκινήσουν μαθήματα παραδοσιακών χορών, θα κάνουμε τα πρώτα βήματα και όπως βγει…
– Ναι, αλλά εγώ δεν θέλω απλά να ερχόμαστε, να μαθαίνουμε χορούς και να φεύγουμε στα σπίτια μας… πάω και σε μία σχολή χορού αν είναι…
– Χμ..μπορούμε να το εμπλουτίσουμε. Να υπάρχει μια ώρα συζήτησης για ήθη και έθιμα από διάφορες περιοχές. Έτσι θα μαθαίνουμε και άλλα πράγματα εκτός από τους χορούς και θα μοιραζόμαστε τις αναμνήσεις και τις εμπειρίες μας.
– Α! πολύ ωραία ιδέα… και είναι μία ευκαιρία για όλους μας με αυτόν τον τρόπο να συμμετέχουμε στην διαδικασία της αυτομόρφωσης.
– Και όχι μόνο… Οποιοσδήποτε θέλει και ξέρει έναν παραπάνω χορό μπορεί να τον δείξει, είτε επειδή του άρεσε, είτε επειδή είναι από τον τόπο καταγωγής του. Ούτως ή άλλως ποτέ οι παραδοσιακοί χοροί δεν ήταν προνόμιο ενός ειδικού δασκάλου. Αφορούσε όλη την κοινότητα της κάθε περιοχής. Η κάθε γενιά με τα δικά της ιδιαίτερα χαρακτηριστικά γνωρίσματα μετέφερε στις επόμενες γενιές τα βιώματά της, τα οποία επηρεάζονται από τις εκάστοτε καθημερινές συνθήκες, από το φυσικό τοπίο κλπ.
– Σωστό αυτό! Ακριβώς όπως τα τραγούδια, έτσι και οι χοροί, εξιστορούν τον πόνο, την λύπη, την χαρά, την εργασία αλλά και όλα τα κοινωνικά γεγονότα (γάμος, θάνατος, πόλεμος κλπ).
– Καλά όλα αυτά, αλλά εγώ με τον χορό “δεν το έχω και πολύ”…. το σκέφτομαι για να ‘ρθω…
– Τι; Είσαι καλά; Τι σημαίνει “δεν το έχω” ! Ο χορός δεν είναι για να δείχνουμε ποιός είναι ο καλύτερος χορευτής, ούτε είναι “προνόμιο” όσων μπορεί να το σπούδασαν. Είναι τρόπος ψυχαγωγίας, είναι έκφραση συλλογική, τρόπος διαπαιδαγώγησης και επικοινωνίας μεταξύ των ανθρώπων που παρευρίσκονται σε έναν κύκλο, ακόμη και αν αρχικά είναι άγνωστοι μεταξύ τους…. Άσε που κάνεις και γυμναστική χωρίς να το καταλαβαίνεις…
– Καλά, αρχίζω να το ξανασκέφτομαι! Και πόσο θα πληρώνουμε εκεί στο στέκι…;
– Χαχαχα… πες μου ότι το είπες για πλάκα…!
– Εεεεμ…
– Όπως κάθε άλλη εκδήλωση στο Ταξίδι Χωρίς Χάρτη, έτσι κι αυτή θα είναι χωρίς αντίτιμο. Εντάξει. επειδή ο χώρος έχει κάποια έξοδα, όπως ΔΕΗ, ενοίκιο κλπ. υπάρχει ένα κουτί οικονομικής ενίσχυσης όπου, όποιος μπορεί, βάζει ότι θέλει, ελεύθερα και δεν “πληρώνεται” από αυτό το κουτί κάποιος, αλλά είναι για τα έξοδα του χώρου.
– Ναι, ναι κατάλαβα! Πάει λίγο εθελοντικά το πράγμα…
– Δεν είναι θέμα εθελοντισμού. Ούτε επειδή λόγω κρίσης δεν έχουμε λεφτά να γραφτούμε σε μία σχολή με πτυχία κλπ… Καλά και τα πτυχία, αλλά εδώ πέρα μιλάμε για μια διαφορετική αντίληψη στην τέχνη και γενικότερα στην ζωή μας… Εκτός από την οικονομική κρίση, υπάρχει και η πολιτιστική… Στο Ταξίδι Χωρίς Χάρτη, αλλά και σε άλλες περιοχές και στέκια, μέσα από συλλογικές διαδικασίες, αναζητάμε τον τρόπο και τον χρόνο ώστε να διαχειριστούμε ό,τι έχουμε ανάγκη και ό,τι μας στερεί η αποξενωμένη πραγματικότητα σε όλους τους τομείς της ζωής μας… Παιδεία, υγεία, διατροφή, μέχρι την χαμένη επικοινωνία, και την έμφυτη ανάγκη που έχει ο άνθρωπος σαν κοινωνικό ον για γλέντι, χορό, δημιουργία, διασκέδαση…
Και κάπως έτσι, βάσει της παραπάνω λογικής, συνεχίστηκε όλη η διαδικασία του εργαστηρίου…
Τι κερδίσαμε από όλα αυτά;
Εκτός από τις γνώσεις μας στον χορό, που πλέον όπου σταθούμε και όπου βρεθούμε με την πρώτη ευκαιρία ρίχνουμε και μία στροφή, γνωριστήκαμε με καινούργιους ανθρώπους, συμμετείχαμε σε πολλές γιορτές, γλέντια και πολλές συζητήσεις.
Κατά την διάρκεια των δύο προηγούμενων περιόδων του εργαστηρίου, μάθαμε χορούς απ’ όλη την Ελλάδα, συζητήσαμε για την δομή της τότε κοινωνίας, τον ρόλο του άντρα και την θέση της γυναίκας, την σημασία του τραγουδιού στην καθημερινή ζωή και την εργασία. Μιλήσαμε και βρήκαμε πληροφορίες για τις φορεσιές και τα παραδοσιακά αντικείμενα της καθημερηνότητας, ανακαλύψαμε παιχνίδια και έθιμα της κάθε περιοχής, γνωρίσαμε τι είναι οι μιμητικοί χοροί κ.ά.
Μάθαμε να συνυπάρχουμε και να εκφραζόμαστε μέσα από το χορό, να αυτό-οργανωνόμαστε να συμμετέχουμε και να συναποφασίζουμε όλοι μαζί για την οργάνωση του προγράμματος της ομάδας των χορών. Και φυσικά περιμένουμε και σένα να έρθεις στην ομάδα μας!
Leave a Reply